Interpelacja nr 8918

do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej

w sprawie udzielania zaległego urlopu wypoczynkowego

Zgłaszający: Filip Kaczyński

Data wpływu: 20-07-2020

Szanowna Pani Minister!

Pracownicze prawo do urlopu wynika z art. 66 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Tematykę urlopów wypoczynkowych regulują szczegółowo postanowienia Rozdziału 1 Działu VII Kodeksu pracy. W świetle postanowień art. 161 Kodeksu pracy "Pracodawca jest obowiązany udzielić pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo." W myśl art. 163 § 1 Kodeksu pracy "Urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Planem urlopów nie obejmuje się części urlopu udzielanego pracownikowi zgodnie z art. 167²".

Zgodnie zaś z postanowieniami art. 168 Kodeksu pracy "Urlopu niewykorzystanego w terminie ustalonym zgodnie z art. 163 należy pracownikowi udzielić najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego; nie dotyczy to części urlopu udzielanego zgodnie z art. 167²".

W piśmiennictwie pojawiają się rozbieżne stanowiska co do udzielania urlopu zaległego. Część z nich wskazuje na konieczność ujmowania go w planie urlopów, a jego udzielenie i tak warunkuje złożeniem przez pracownika wniosku w tym zakresie, zaś inne wskazują na arbitralne prawo pracodawcy udzielenia urlopu zaległego, w tym także bez wniosku pracownika oraz w terminie wskazanym przez pracodawcę. Nieudzielenie przez pracodawcę do końca września następnego roku zaległego urlopu wypoczynkowego jest wykroczeniem przeciwko prawom pracownika, choć w wielu przypadkach kumulacja urlopu wypoczynkowego następuje nie z winy pracodawcy. Wydaje się, że w świetle obowiązujących postanowień Kodeksu pracy pracodawca nie ma odpowiednich narzędzi, które uprawniają go do skutecznego udzielenia pracownikowi urlopu zaległego w ww. terminie.

Wobec powyższego bardzo proszę o udzielenie przez Panią Minister odpowiedzi na poniższe pytania:

1. Czy w planie urlopów wypoczynkowych na dany rok poza urlopem bieżącym należy uwzględniać także urlop zaległy (o ile taki występuje) oraz czy przepisy te są wiążące dla stron umowy o pracę?
2. Na jakich zasadach należy udzielać urlopu zaległego w przypadku nieustalania w zakładzie pracy planów urlopów wypoczynkowych?
3. Czy w stanie prawnym obowiązującym na 30 kwietnia br., pracodawca uprawniony jest do arbitralnego udzielenia pracownikowi urlopu zaległego nawet wbrew woli pracownika lub bez jego wniosku lub niezgodnie z planem urlopów?
4. Czy w świetle postanowień Kodeksu pracy pracownik może skutecznie odmówić udania się na urlop zaległy w terminie narzuconym przez pracodawcę?

Z wyrazami szacunku

Filip Kaczyński
Poseł na Sejm RP