Odpowiedź na interpelację nr 20141

w sprawie wykazu czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych

Odpowiadający: sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki Włodzimierz Bernacki

Warszawa, 11-03-2021

Szanowne Panie Posłanki, Szanowni Panowie Posłowie,

uprzejmie informuję, że sporządzanie wykazu czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych należy do kompetencji ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki. Zgodnie z art. 267 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2020 r. poz. 85, z późn. zm.), minister sporządza wykaz i udostępnia go w Biuletynie Informacji Publicznej na swojej stronie podmiotowej. Sposób sporządzania wykazów został określony w rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 7 listopada 2018 r. w sprawie sporządzania wykazów wydawnictw monografii naukowych oraz czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji naukowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 349), zwanym dalej „rozporządzeniem”.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, Minister sporządza wykaz czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych na podstawie projektu przygotowanego przez Komisję Ewaluacji Nauki. Uprzejmie informuję, iż wykaz ogłoszony komunikatem Ministra Edukacji i Nauki z 9 lutego 2021 r. został sporządzony na podstawie projektu przedstawionego przez Komisję Ewaluacji Nauki w uchwale nr 1/2021 z 14 stycznia 2021 r. w sprawie rekomendowanych zmian w wykazie czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych. W związku z tym, że Komisja opracowała projekt na podstawie § 14a rozporządzenia, ocenie nie podlegały wszystkie czasopisma i materiały z konferencji międzynarodowych, ale tylko te, które zostały ujęte w międzynarodowych bazach: Scopus, Science Citation Index Expanded, Social Sciences Citation Index, Arts & Humanities Citation Index, Emerging Sources Citation Index oraz European Reference Index for the Humanities and Social Sciences (ERIH+) po dniu określonym przez Ministra przy sporządzaniu ostatniego wykazu, ogłoszonego komunikatem z dnia 18 grudnia 2019 r. Równocześnie, Komisja przeprowadziła dodatkową ocenę czasopism naukowych, które były ujęte w ostatnim wykazie z tytułu finansowania w ramach programu „Wsparcie dla czasopism naukowych” lub indeksowania w bazie ERIH+, a obecnie są indeksowane w bazie Scopus lub Web of Science. W wyniku oceny Komisja zaproponowała zwiększenie punktacji przypisanej tym czasopismom. Łącznie, Komisja rekomendowała dodanie do wykazu 959 czasopism oraz zmianę punktacji dla 40 czasopism.

Należy podkreślić, iż przygotowując projekt wykazu na podstawie przywołanego wyżej § 14a rozporządzenia, Komisja – mimo wielu głosów płynących ze środowiska i od samych członków tego gremium – nie mogła oceniać wszystkich czasopism już ujętych w wykazie ani sugerować zmiany ich punktacji. Byłoby to możliwe wyłącznie wówczas, gdyby Komisja przygotowywała projekt na podstawie § 14 rozporządzenia, uwzględniając listy czasopism opracowane przez zespoły doradcze powołane odrębnie dla każdej dyscypliny naukowej, po ocenie przeprowadzonej przez te zespoły w sposób określony w § 8-13 rozporządzenia.

Podejmując ostateczne decyzje co do kształtu wykazu i punktacji przypisanej poszczególnym czasopismom kierowałem się projektem przygotowanym przez Komisję, ale wziąłem pod uwagę również wnioski i sugestie środowiska naukowego. Już po ogłoszeniu pierwszego wykazu komunikatem z 31 lipca 2019 r. wpłynęło wiele zgłoszeń, w szczególności od osób reprezentujących dyscypliny naukowe należące do dziedziny nauk humanistycznych, dziedziny nauk społecznych albo dziedziny nauk teologicznych. Wskazywano na zbyt niską punktację czasopism publikujących artykuły w tych właśnie dyscyplinach oraz na brak w wykazie uznanych, wartościowych periodyków, wnoszących istotny wkład w rozwój tych dyscyplin. Zastrzeżenia zgłaszali również członkowie zespołów doradczych, którzy uczestniczyli w procesie tworzenia wykazu. Część pism i wniosków o ujęcie w wykazie albo ponowną ocenę i zmianę punktacji kierowana była również do Komisji Ewaluacji Nauki, która jednak – z uwagi na przygotowanie projektu wykazu na podstawie § 14a rozporządzenia – z powodów formalnych, niezależnie od podnoszonych przez piszących argumentów, nie mogła poddać tych czasopism ponownej ocenie.

Biorąc powyższe pod uwagę uznałem za celowe i uzasadnione rozważenie postulatów zgłaszanych od 2019 r., dotyczących zarówno podniesienia punktacji czasopism już ujętych w wykazie, jak i uzupełnienie wykazu o nowe tytuły, wskazywane jako ważne i istotne dla naukowców publikujących w czasopismach z nauk humanistycznych, społecznych i teologicznych. Podejmując ostateczne decyzje brałem pod uwagę wpływ czasopisma na rozwój nauki, znaczenie w danej dyscyplinie naukowej, czy pozycję czasopisma.

W załączeniu przedstawiam, w ujęciu tabelarycznym, czasopisma, których punktacja w stosunku do wykazu ogłoszonego komunikatem z 18 grudnia 2019 r. została obecnie podwyższona, wraz z wnioskowanymi informacjami dotyczącymi punktacji, przypisanych dyscyplin naukowych oraz wydawców (złącznik nr 1) oraz czasopisma, o które uzupełniono wykaz z 18 grudnia 2019 r., wraz z informacjami o ich punktacji, przypisanych dyscyplinach naukowych, wydawcach oraz indeksowaniu w międzynarodowych bazach Scopus, Web of Science, ERIH+ (załącznik nr 2).

Uprzejmie informuję, że poza Komisją Ewaluacji Nauki w Ministerstwie nie zostały powołane inne zespoły zajmujące się tworzeniem projektu wykazu czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych, natomiast około 70 naukowców z takich ośrodków akademickich jak: Warszawa, Toruń, Lublin, Wrocław, Kraków, Gdańsk, Poznań i Rzeszów uczestniczyło w konsultacjach nad nową listą czasopism. Konsultacje te trwały kilka miesięcy i odbywały się głównie, choć nie tylko w formie spotkań online, korespondencji mailowej, rozmów telefonicznych i kontaktów bezpośrednich, w związku z czym nie sporządzano z nich protokołów. Wszystko to stanowi element wewnętrznej pracy Ministerstwa.

Odnosząc się natomiast do pytania, czy w niedalekiej przyszłości planowana jest kolejna zmiana listy czasopism uprzejmie wyjaśniam, iż nowy wykaz powinien zostać sporządzony i ogłoszony pod koniec bieżącego roku. Jest to podyktowane koniecznością ujęcia w wykazie nowych czasopism, które zostaną indeksowane w międzynarodowych bazach po dniu 30 września 2020 r. – to na ten dzień bowiem ustalano stan tych baz na potrzeby wykazu ogłoszonego komunikatem z 9 lutego 2021 r. Wiele polskich czasopism naukowych jest obecnie w trakcie procedury przyjęcia do baz międzynarodowych, niektóre zostały w nich ujęte już po 30 września 2020 r., dlatego kolejna aktualizacja wykazu jest, w mojej ocenie, niezbędna.

Z wyrazami szacunku

Z upoważnienia MINISTRA EDUKACJI I NAUKI

Włodzimierz Bernacki
Sekretarz Stanu

Załączniki

  1. Załącznik nr 1 do odpowiedzi na interpelację nr 20141.pdf
  2. Załącznik nr 2 do odpowiedzi na interpelację nr 20141.pdf