Leksykon budżetowy

A B C D E F G H I J K L M N O P R S Ś T U W Z 
Hasła na literę: W
Wydatki niewygasające
Kategoria: Wydatki budżetu państwa
Procedura budżetowa

Gdzie szukać w budżecie?

Dane liczbowe


Definicja formalnoprawna:
Zgodnie z podstawową zasadą wykonywania budżetu państwa, kwoty wydatków niezrealizowanych przed upływem roku budżetowego wygasają. Wynika to z konstytucyjnej zasady roczności budżetu (art. 219 ust. 1 Konstytucji RP). W drodze odstępstwa od niej Rada Ministrów może jednak ustalić wykaz oraz plan finansowy wydatków, które nie wygasają z upływem roku budżetowego.
Rada Ministrów ustala wykaz oraz plan finansowy wydatków niewygasających w drodze rozporządzenia, nie później niż do dnia 15 grudnia roku budżetowego, po uzyskaniu w tej sprawie opinii sejmowej komisji właściwej do spraw budżetu (art. 181 ust.2).
Wykaz wydatków niewygasających nie może obejmować wydatków, które w toku realizacji budżetu zostały wcześniej zwiększone w trybie art. 171 ust. 3 oraz art. 173 ust. 2. Dotyczy to przeniesienia wydatków majątkowych, które w trakcie wykonywania budżetu zostały zwiększone przez przeniesienie jednorazowo o kwotę powyżej 100.000 zł oraz zmiany wykorzystania środków budżetowych, przeznaczonych uprzednio na finansowanie programów wieloletnich.
Wydając przedmiotowe rozporządzenie Rada Ministrów zobowiązana jest do uwzględniania terminów zakończenia procedur wynikających z przepisów o zamówieniach publicznych, stopnia zaawansowania realizacji programów wieloletnich, a w przypadku wydatków inwestycyjnych – zrealizowanego, ale niezafakturowanego zakresu zadań rzeczowych danej inwestycji. Ostateczny termin dokonania wydatków niewygasających nie może być dłuższy niż 31 marca następnego roku budżetowego.
Źródło:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2023, poz. 1270) ze zm., art. 181.
Komentarz:
Wydatki publiczne odzwierciedlają realizację celów, zadań i funkcji władzy publicznej będących wynikiem przepisów prawa, programów politycznych oraz planów polityki finansowej (A. Michalec, Wydatki niewygasające, „Finanse Publiczne”, 12/2016, s. 5).
Rada Ministrów wydała rozporządzenie zawierające wykaz wydatków niewygasających w odniesieniu do wydatków budżetu państwa, które nie wygasały z upływem roku budżetowego w 2021 r. (zob. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 2021 r. w sprawie wydatków budżetu państwa, które w roku 2021 nie wygasają z upływem roku budżetowego, Dz. U. z 2021, poz. 2407).
Szczególnymi regulacjami objęte są także zobowiązania podjęte na okres dłuższy niż rok budżetowy w ramach realizacji współpracy rozwojowej na terytoriach uznanych za strefę działań wojennych. Zobowiązania mogą być zaciągane, jeżeli wydatki niezbędne na ich obsługę są ujęte w ustawie budżetowej. Środki te niewykorzystane w ramach zaciągniętego zobowiązania wieloletniego nie podlegają zwrotowi do dnia 31 grudnia danego roku budżetowego i traktowane są jako środki niewygasające, podlegające zwrotowi najpóźniej do dnia 30 czerwca kolejnego roku (art. 161 ustawy o finansach publicznych).
Autor (Autorzy): Jan Sobiech, Kamilla Kurczewska