Interpelacja nr 17253

do ministra pracy i polityki społecznej

w sprawie refundowania wybranych bezglutenowych środków spożywczych zaliczanych do środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego

   Jedynym sposobem leczenia celiakii jest rygorystyczne stosowanie diety bezglutenowej. Dieta bezglutenowa, jak wskazuje sama nazwa, polega na eliminacji z pożywienia produktów zawierających w swoim składzie gluten.

   Gluten jest białkiem zawartym w zbożach takich jak pszenica, żyto i jęczmień, co powoduje wykluczenie z pożywienia chorych na celiakię wszelkich produktów zbożowych na bazie wspomnianych zbóż. Ponadto producenci dostrzegli technologiczne właściwości glutenu - gluten wiąże tłuszcz i wodę, emulguje, stabilizuje i jest doskonałym nośnikiem dla aromatów i przypraw, a to dodatkowo sprawia, że można go spotkać w wielu ogólnodostępnych produktach (nawet tych bazujących na bezglutenowych w naturalnej postaci składnikach) np. kaszach na bazie bezglutenowych zbóż, przetworach owocowo-warzywnych, wędlinach oraz innych przetworach mięsnych i rybnych, słodyczach, przyprawach, koncentratach spożywczych itp. Dieta bezglutenowa jest zatem:

   - dietą przysparzającą chorym wielu problemów we właściwym doborze produktów bezpiecznych w diecie, gdyż wiele ogólnodostępnych produktów gotowych (przetworzonych) zawiera gluten, który jest wykorzystywany jako emulgator, stabilizator albo nośnik aromatu lub też zostaje ˝zanieczyszczonych˝ glutenem podczas procesu produkcji,

   - dietą trudnodostępną, gdyż podstawowe produkty bezglutenowe (pieczywo, maki, makaron) są dostępne tylko w większych miastach i to w wybranych sklepach,

   - dietą kosztowną, gdyż bezglutenowe produkty spożywcze są znacznie droższe od ogólnodostępnej żywności - średnia cena bezglutenowego pieczywa wynosi ok. 16 zł za kg, gdy tymczasem średnia cena ogólnodostępnego chleba w przeliczeniu na kg wynosi 3,64 zł (cena minimalna 2,40 zł), średnia cena mąki bezglutenowej wynosi ok. 12 zł za kg, gdy tymczasem średnia cena mąki pszennej wynosi 1,88 zł za kg (cena minimalna 1,39 zł).

   Wysokie ceny bezglutenowej żywności są bowiem powodem odstępowania od stosowania diety bezglutenowej. Tymczasem skutki nieprawidłowego stosowania diety bezglutenowej powodują uszkodzenie jelita, przyczyniają się do powstawania wielu chorób: anemii, skazy krwotocznej, osteoporozy, osteopenii, miopatii, depresji, padaczki, migren, ataksji, prowadzą do poronień i bezpłodności, a nawet chorób nowotworowych.

   Niestety na dzień dzisiejszy żywność bezglutenowa, pomimo iż faktycznie jest jedynym lekiem dla chorych na celiakię, jest traktowana jak każda inna żywność. Wniosek o objęcie refundacją i ustalenie urzędowej ceny składany na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 1 ustawy refundacyjnej będzie spełniał wymogi jedynie w przypadku preparatów do początkowego żywienia niemowląt, dla dalszego żywienia niemowląt oraz dla dietetycznych środków spożywczych specjalnego przeznaczenia medycznego. Państwo zatem nie oferuje osobom chorym na celiakię jakiejkolwiek pomocy finansowej. Jednak ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej umożliwia realizację zadania, jakim byłoby wsparcie materialne dla osób chorych na celiakię.

   W związku z tym mam do Pana Ministra następujące pytania:

   1. Czy znany jest Panu Ministrowi problem osób chorych na celiakię w zakresie kosztów związanych z właściwym żywieniem niezbędnym do codziennej egzystencji?

   2. Czy rozważa Pan Minister wsparcie finansowe dla osób będących na diecie bezglutenowej?

   Z poważaniem

   Poseł Teresa Piotrowska

   Warszawa, dnia 16 kwietnia 2013 r.