Komisja Zdrowia, obradująca pod przewodnictwem posła Tomasza Latosa (PiS), przewodniczącego Komisji, przeprowadziła:
– pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zawodzie ratownika medycznego i samorządzie zawodowym ratowników medycznych (druk nr 1928).
W posiedzeniu udział wzięli: podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Cezary Rzemek wraz ze współpracownikami, Zbigniew Teter wiceprezes Narodowego Funduszu Zdrowia wraz ze współpracownikami, Piotr Dzięgielewski szef Inspektoratu Wojskowej Służby Zdrowia wraz ze współpracownikami, Janusz Skulich zastępca głównego komendanta Państwowej Straży Pożarnej wraz ze współpracownikami, Agnieszka Ferens-Sosnowska starszy specjalista w Biurze Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, Maria Gostyńska doradca ekonomiczny w Departamencie Zdrowia Najwyższej Izby Kontroli, Miłosz Rojek główny specjalista w Ministerstwie Sprawiedliwości, Andrzej Stolarczyk radca ministra w Departamencie Strategii Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Andrzej Szyrwiński radca ministra w Departamencie Zdrowia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Roman Badach-Rogowski przewodniczący Krajowego Związku Zawodowego Pracowników Ratownictwa Medycznego, Zdzisław Bujas wiceprzewodniczący Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych wraz ze współpracownikami, Robert Gałązkowski dyrektor Lotniczego Pogotowia Ratunkowego, Mariusz Kocój członek zarządu Federacji Związków Pracodawców Ochrony Zdrowia „Porozumienie Zielonogórskie”, Andrzej Kopta wiceprezes zarządu Społecznego Komitetu Ratowników Medycznych, Jarosław Król oraz Marek Walkiewicz przedstawiciele Porozumienia Pracodawców Ochrony Zdrowia, Teresa Kuziara członek Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych wraz ze współpracownikami, Marcin Mikos sekretarz zarządu Polskiego Towarzystwa Prawa Medycznego, Michał Rytel prawnik w Krajowej Izbie Diagnostów Laboratoryjnych, Tomasz Wróblewski przewodniczący Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Ratowników Medycznych wraz ze współpracownikami.
W posiedzeniu udział wzięła Emilia Piotrowska lobbystka z Viewpoint Group.
W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Longina Grzegrzułka, Małgorzata Siedlecka-Nowak, Maria Taurogińska-Kopeć – z sekretariatu Komisji w Biurze Komisji Sejmowych, Jacek Pędzisz – legislator z Biura Legislacyjnego oraz Grzegorz Ciura – specjalista z Biura Analiz Sejmowych.
Przewodniczący poseł Tomasz Latos (PiS):
Witam państwa bardzo serdecznie na posiedzeniu Komisji Zdrowia. Witam serdecznie panie i panów posłów, pana ministra ze współpracownikami oraz wszystkich zaproszonych gości.
Szanowni państwo, dzisiejszy porządek obrad obejmuje jeden punkt – pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zawodzie ratownika medycznego i samorządzie zawodowym ratowników medycznych. Czy są uwagi do porządku obrad? Nie widzę zgłoszeń. Stwierdzam, że porządek obrad został przyjęty. Oddaję głos przedstawicielowi wnioskodawców, panu posłowi Markowi Gosowi. Dodam jeszcze informacyjnie dla przedstawicieli wszystkich klubów, że w tej sprawie powołamy podkomisję. Zatem, po pierwszym czytaniu – a może, żeby być bardziej precyzyjnym, powiem tak – po przedstawieniu tego projektu przez pana posła i dyskusji – krótkiej, bo dalsza będzie się toczyć w podkomisji – powołamy stosowną podkomisję do rozpatrzenia tego projektu. Bardzo proszę, panie pośle.
Poseł Marek Gos (PSL):
Bardzo dziękuję. Szanowny panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, panie ministrze, zaproszeni goście, mam zaszczyt, w imieniu grupy posłów, a w zasadzie Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, zaprezentować projekt ustawy o zawodzie ratownika medycznego i samorządzie zawodowym ratowników medycznych.
Szanowni państwo, ratownik medyczny na rynku polskiej ochrony zdrowia pojawił się stosunkowo niedawno, ale bez niego trudno sobie dzisiaj wyobrazić funkcjonowanie systemu. Szacujemy, że ratowników w systemie, głównie Państwowego Ratownictwa Medycznego, funkcjonuje około 15 tys. Obecnie ich funkcjonowanie reguluje ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Biorąc pod uwagę obszar działania, liczebność i potrzebę funkcjonowania w systemie wydaje się, że należałoby uściślić zarówno ich rolę w systemie ochrony zdrowia, jak i kwestie związane z utworzeniem samorządu zawodowego tej grupy zawodów medycznych. Przypomnę, że obecnie funkcjonują trzy samorządy w obszarze zawodów medycznych – lekarski, pielęgniarek i położnych oraz diagnostów laboratoryjnych. Wydaje się, że kolejną ważną grupą do objęcia taką regulacją są ratownicy medyczni.
Oczywiście toczy się dyskusja – spierają się prawnicy, mamy też stosowne opinie BAS. Z tych analiz wynika wątpliwość, czy powinniśmy zawód ratownika medycznego traktować jako szczególny, a więc zawód zaufania publicznego, wcześniej traktowany jako samodzielny. Taki jest spór prawny, który – jak myślę – parlament powinien dzisiaj rozstrzygnąć, czy zawód ratownika medycznego jest szczególny i powinien podlegać szczególnym regulacjom, tak jak te, które zostały wymienione wcześniej. Oczywiście, odnośnie do samodzielności są chyba największe wątpliwości, natomiast odnośnie do znaczenia publicznego przekonujemy się, że jednak bliżej temu zawodowi do zawodu szczególnego.
Drodzy państwo, staramy się w tej ustawie uregulować sprawy związane z wykonywaniem zawodu ratownika medycznego – uszczegółowić całą drogę uzyskiwania prawa wykonywania zawodu ratownika medycznego, doprecyzować kwestie kształcenia zawodowego i podyplomowego ratowników medycznych. To są również kwestie odpowiedzialności zawodowej, organizacji działania samorządu ratowników i wreszcie, prowadzenia rejestru ratowników medycznych.
W ustawie jest propozycja, aby ratownik medyczny podlegał ochronie prawnej, tak jak funkcjonariusz publiczny, gdy wykonuje swoje czynności związane z ratownictwem medycznym, bo chcę zaznaczyć, że staramy się spojrzeć na ten zawód szeroko, nie tylko w obszarze działania Państwowego Ratownictwa Medycznego, ale również poza tym systemem – mówię o imprezach masowych i funkcjonowaniu ratowników medycznych w różnego rodzaju służbach. W przedłożonym projekcie staramy się zaproponować rozwiązania tych kwestii.
Jest tu również podjęta kwestia dyskusyjna i trudna, utworzenia korporacji pracowników reprezentujących zawód ratownika medycznego. Tak jak w przypadku dotychczasowych korporacji zawodów medycznych, byłaby wprowadzona obowiązkowość udziału w samorządzie reprezentowanym na szczeblu krajowym. Zatem, w związku z powołaniem do życia samorządu, potrzebne byłyby również struktury. Przewidziane są rozwiązania dotyczące części technicznej, związanej z przygotowaniem do powołania w sposób demokratyczny struktur na poziomie zarówno krajowym, jak i wojewódzkim czy regionalnym.
Bardzo ważna sprawa, którą również staramy się regulować – do tego dokumentu są załączone projekty aktów wykonawczych, a więc rozporządzeń, spektrum czynności medycznych czynności ratunkowej, jakie może podejmować osoba reprezentująca ten zawód, która ma prawo wykonywania zawodu ratownika medycznego. To obecnie też jest sprawa trudna i niejednoznaczna, jakie czynności samodzielnie może wykonywać ratownik medyczny, a jakie mogą mu być zlecane. To jest również kwestia odmowy wykonania pewnych czynności. Tę kwestię także próbujemy tu rozstrzygać. Są to kwestie delikatne i trudne, ale wydaje się, że niezbędne, aby w systemie wszyscy przedstawiciele zawodów medycznych mogli należycie i precyzyjnie funkcjonować. Wreszcie, jest tu ujęta kwestia dostępu do informacji medycznych, a więc określenie, do jakich informacji, w jakich sytuacjach i w jakim zakresie powinien mieć dostęp przedstawiciel tego zawodu. Zaproponowana jest formuła, aby ratownicy medyczni mieli dość szeroki dostęp.
Opinie – jak państwo analizowali – są bardzo różne, również odnośnie do kwestii tajemnicy związanej z dokumentacją medyczną i dostępem do szeroko rozumianej dokumentacji medycznej. Jest tu również uregulowana kwestia tajemnicy zawodowej i oczywiście struktury działania samorządu, o którym już wspomniałem, rozpisana na nuty – jak to mówią. Tak więc, organami samorządu byłby krajowy zjazd ratowników, krajowa rada ratowników medycznych jako organ wykonawczy, komisja rewizyjna, wyższy sąd dyscyplinarny, sąd dyscyplinarny i rzecznik dyscyplinarny. Uregulowana jest tu również bardzo ważna kwestia – to, w jaki sposób były prowadzone procedury związane z postępowaniem przed sądami i w jaki sposób osoby zainteresowane mogłyby się od tych orzeczeń odwoływać. Są tu również rozstrzygnięte kwestie zasad wpisywania ratowników do rejestru, wykreślania itd., a więc związane z prowadzeniem samorządu zawodowego.
Faktem jest, że w tym dokumencie – potwierdzam to – nie zostały uwzględnione ostatnie regulacje, jakich dokonaliśmy w Wysokiej Izbie, związane z możliwością odwoływania się. W połowie ubiegłego roku Sejm taką nowelizację podjął, ale – jak mówię – jest to kwestia do dopracowania na kolejnych etapach procedowania tej propozycji. Jeden z rozdziałów dotyczy odpowiedzialności dyscyplinarnej. Są określone kary dyscyplinarne i – jak powiedziałem – przebieg postępowania oraz procedura odwoławcza. W kolejnych rozdziałach jest określona odpowiedzialność karna i wreszcie przepisy końcowe.
Drodzy państwo, w procesie legislacyjnym, na ręce pani marszałek Sejmu czy szefa Kancelarii wpłynęły opinie różnych środowisk zainteresowanych tą sprawą. Wcześniej, w pracach nad projektem uczestniczyły zainteresowane strony. Z góry chcę serdecznie wszystkim państwu podziękować za złożone opinie, uwagi natury ogólnej, niektóre – jak powiedziałem – bardzo precyzyjne.
Nie chcę wchodzić w szczegóły załączonych projektów rozporządzeń – one są dostępne w materiale – ale na wniosek Komisji pewne projekty aktów wykonawczych były korygowane. Wydaje się, że dzisiaj dysponujemy w miarę pełnym materiałem, aby dalej nad nim procedować. Są złożone opinie Ministerstwa Spraw Zagranicznych, stwierdzające zgodność proponowanych regulacji z prawem międzynarodowym, a więc z prawem unijnym. Stwierdzono również, że ten obszar nie jest przedmiotem regulacji w Unii Europejskiej, który musiałby być notyfikowany. Tak więc, te opinie są korzystne. Prezes Sądu Najwyższego również przedłożył opinię pozytywną – nie ma uwag do przedłożonego materiału. Natomiast sporo uwag, bardzo konkretnych, ma generalny inspektor ochrony danych osobowych. Widać, że ta analiza była przeprowadzona bardzo wnikliwie – ten materiał będzie bardzo pomocny przy pracach nad projektem ustawy i projektami aktów wykonawczych.
Mamy również uwagi ze strony korporacji zawodów medycznych. Jest przedstawione stawisko, z uwagami, Naczelnej Rady Lekarskiej. Nie ma za wiele uwag ze strony środowiska lekarskiego, aczkolwiek kilka zawarto w tym stanowisku.
Bardzo rzetelnie i szczegółowo do analizy tego dokumentu podeszły pielęgniarki skupione w Naczelnej Izbie Pielęgniarek i Położnych – ten materiał jest najobszerniejszy. Ich uwag jest najwięcej, a niektóre są bardzo szczegółowe. Poza stanowiskiem Naczelnej Rady, wśród opinii pań pielęgniarek jest opinia pani mgr Jolanty Kolasińskiej z Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych z Wrocławia, a jednocześnie konsultanta w dziedzinie pielęgniarstwa województw dolnośląskiego, pracownika naukowego Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu.
Mamy opinie diagnostów laboratoryjnych – a więc wypowiada się kolejna korporacja. Tych uwag – jak się wydaje – też jest niewiele, ale są one bardzo konkretne.
W sprawie projektu wypowiedział się także NSZZ „Solidarność”, Sekcja Pracowników Pogotowia Ratunkowego i Ratownictwa Medycznego. Nie wchodzę w szczegóły tam zawarte. Napłynęło wiele uwag i propozycji, a więc mamy dzisiaj dość bogaty materiał, aby dalej procedować. Jak powiedziałem, te materiały – zebrane opinie – dotyczą kwestii bardzo ogólnych, o których wspominałem, czy jest potrzeba uregulowania w ten sposób zawodu ratownika medycznego, czy jest potrzeba powołania korporacji zawodowej w tym obszarze. Jest również podnoszona kwestia środków – bo w uzasadnieniu, jak zapewne zwrócili państwo uwagę, pokazane są środki potrzebne na uruchomienie całego systemu, samorządu. Żeby można było zorganizować i uruchomić ten samorząd, potrzebne są działania i środki. Pokazany poziom tych środków to około 600 tys. zł. Nie jest to oczywiście ostatnie słowo i wymaga to pewnie dodatkowych analiz. W każdym razie zakłada się, że samorząd utrzymywałby się ze składek swoich członków, prowadziłby również w tej dyscyplinie działalność naukową, wydawniczą, szkoleniową – cała formuła związana z problematyką ratownictwa medycznego w Polsce. Jednak – jak powiadam – założenie jest takie, żeby samorząd mógł się utrzymywać ze składek i pozyskanych środków zewnętrznych. Zatem, z punktu widzenia finansów publicznych, poza okresem startowym, nie byłoby potrzeby angażowania środków publicznych.
Tyle z mojej strony, panie przewodniczący, szanowni państwo. Dziękuję za uwagę.
Przewodniczący poseł Tomasz Latos (PiS):
Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, panie ministrze, o odniesienie się do tego projektu.
Podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Cezary Rzemek:
Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, obecnie jesteśmy na etapie procedowania stanowiska ministerstwa zdrowia. Odnośnie do tego projektu mamy szereg uwag merytorycznych, ale chciałbym podkreślić, że sam projekt jest skierowany w dobrą stronę. Sami podkreślamy, że takie zmiany w ustawie chcemy czynić. Mamy zmianę ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym – po konsultacjach wewnętrznych w resorcie miała być ona skierowana do konsultacji zewnętrznych – która w większości wymienionych punktów jest tożsama.
Natomiast, odnośnie do tej ustawy mamy trochę uwag dotyczących błędów legislacyjnych. Część uwag jest taka, że czynności, które wykonuje ratownictwo, obecnie unormowane są w rozporządzeniu, więc nie uważamy, że trzeba je ponownie wpisywać do ustawy. Trzeba byłoby wyjaśnić, o co dokładnie chodzi w tym przepisie.
Jeżeli chodzi o samą organizację, zawsze podkreślaliśmy, że minister zdrowia jest za tym, aby ratownicy nie tylko brali udział w pracy ZRM i SOR, czyli czystym ratownictwie medycznym, ale też mogli wykonywać swoje czynności w innych oddziałach. Chcielibyśmy, aby jednolitość kwalifikacji ratownika medycznego była potwierdzona egzaminem państwowym. Jest wiele punktów wspólnych z tą ustawą, która dzisiaj jest prezentowana, jednak – jak mówiłem – jest raczej problem z tym, żeby odnieść się do tej ustawy w szczegółach. Trzeba by poświęcić dużo czasu i pracy na to, żeby ta ustawa miała charakter legislacyjny zgodny z kierunkiem przyjętym przez Ministerstwo Zdrowia. Zatem, z jednej strony nie mamy stanowiska jako Ministerstwo Zdrowia, a tym bardziej jako rząd, odnośnie do tego projektu ustawy, natomiast z drugiej strony, minister zdrowia pracuje i najprawdopodobniej to przedstawi. Niestety, w tym tygodniu jesteśmy zajęci z powodu wotum zaufania wobec ministra Arłukowicza…
Poseł Anna Zalewska (PiS):
Nieufności, a nie zaufania…
Podsekretarz stanu w MZ Cezary Rzemek:
…ale w przyszłym tygodniu na pewno stanie to na posiedzeniu kierownictwa. Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym będzie kierowana przez ministra zdrowia w taką stronę, w jaką chciałby, aby to poszło. Dziękuję.
Przewodniczący poseł Tomasz Latos (PiS):
Dziękuję bardzo za ten głos. Otwieram dyskusję. Kto z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie? Bardzo proszę, pani poseł Hrynkiewicz.
Poseł Józefa Hrynkiewicz (PiS):
Panie przewodniczący, panie ministrze, szanowni państwo, mam pytanie do pana ministra. Czy ministerstwo przewiduje, że każdy zawód medyczny będzie mieć własną ustawę, czy będzie jedna ustawa, w której będą rozwiązane sprawy samorządów poszczególnych zawodów medycznych, jakaś wspólna regulacja? To jest ważne pytanie – tak mi się wydaje – bo albo będziemy procedować nad tą ustawą, albo zaczekamy, aż ministerstwo przedstawi choćby założenia do takiej wspólnej ustawy, czy ustawę, która obejmie problemy, sprawy i zasady, którymi będziemy się kierować przy uchwalaniu kolejnych ustaw. Tych zawodów, którym trzeba byłoby takie ustawy uchwalać – jak liczę w pamięci i to nie jest dobra informacja – jest co najmniej kilkanaście. Dziękuję.
Przewodniczący poseł Tomasz Latos (PiS):
Dziękuję bardzo. Widzę kolejne zgłoszenia, jednak ja, panie ministrze – bo też chciałem o to pytać – będę kontynuować. Poza dyskusją jest potrzeba uregulowania kwestii związanych z funkcjonowaniem zawodu ratownika medycznego, niemniej jednak warto wiedzieć, jaką strategię przyjmie ministerstwo, bo tych zawodów jest kilkanaście. Wiem, że w poprzedniej kadencji ministerstwo pracowało nad ustawą o innych zawodach medycznych. Przypominam, że był projekt ustawy o innych zawodach medycznych Prawa i Sprawiedliwości, który był procedowany w Komisji i niestety, został zamrożony w podkomisji, która ani razu się nie zebrała. Przez trzy lata nie zebrała się ani razu, a więc to, że druk trafia do podkomisji wcale nie oznacza, że ktoś będzie chciał dalej nad nim pracować. To jest zasadne, bo to określa pewien sposób uregulowania tej sprawy, a za chwilę także innych zawodów medycznych, które wymagają stosownych rozwiązań i uregulowań prawnych, w tym również powołania samorządów. Pytanie, czy dla każdego zawodu będziemy powoływać osobną ustawę, czy będziemy działać inaczej. Bardzo proszę, pani poseł Gelert.
Poseł Elżbieta Gelert (PO):
Dziękuję bardzo. W nawiązaniu do tego, co państwo powiedzieli wcześniej, chciałabym zapytać, jakie są losy projektu ustawy, bo w 2010 r. była mowa o tym, że Ministerstwo Zdrowia przygotowało projekt ustawy o innych zawodach medycznych, a do tej pory nie są znane losy tego projektu. Chciałabym więc dowiedzieć się, na jakim jest on etapie. Dziękuję.
Przewodniczący poseł Tomasz Latos (PiS):
Dziękuję bardzo. Pan przewodniczący Katulski.
Poseł Jarosław Katulski (PO):
Dziękuję bardzo. Myślę, że nie powinniśmy mieszać dwóch wątków. Proszę państwa, to, że powinna być ustawa o zawodach medycznych, jest słuszne. Na pewno świetnie byłoby taką ustawę opracować. Jednak, moi państwo, śmiem twierdzić, że jest to zadanie przynajmniej na jedną kadencję. Nie jest to proste. Natomiast, nad ustawą o zawodzie ratownika medycznego i o samorządzie ratowników medycznych, powinniśmy rozpocząć prace. Nie wiem, czy finalnie ta ustawa będzie mieć taki wygląd, jaki proponują wnioskodawcy. Być może będzie w przygotowaniu jakiś projekt rządowy albo pomoc rządowa w modyfikacji tego projektu, ale w tej chwili mamy projekt tej ustawy, powołamy podkomisję i będziemy nad tym pracować niezależnie od tego, czy będą prowadzone prace dotyczące innych zawodów medycznych, ogólnie mówiąc, czy powstanie finalnie jedna ustawa, która może przejmie przepisy pozostałych ustaw, które już będą obowiązywać.
Przewodniczący poseł Tomasz Latos (PiS):
Dziękuję bardzo. Panie pośle, panie przewodniczący, to – jak widać – okazało się zadaniem nie na całą kadencję, tylko na dwie, a może i na trzy, bo na początku poprzedniej kadencji był druk i przez lata nic więcej się nie wydarzyło. Jak powiedziałem, podkomisja przez trzy lata ani razu w tej sprawie się nie spotkała. Niemniej jednak, powinniśmy tę sprawę rozstrzygnąć możliwie szybko, bo na pewno będą jeszcze zgłoszenia ze strony innych zawodów medycznych. Jak powiedziałem, uznaję za słuszną potrzebę uregulowania kwestii związanych z ratownikami medycznymi, ale musimy wiedzieć, co dalej. Bardzo proszę, pani przewodnicząca Małecka-Libera.
Poseł Beata Małecka-Libera (PO):
Dziękuję bardzo. Panie ministrze, mam krótkie pytanie. Być może to umknęło mi w pana wypowiedzi, ale chciałabym wiedzieć, czy w ministerstwie trwają prace nad nowelizacją ustawy o ratownictwie medycznym, bo odnośnie do zawodów medycznych mamy pełną jasność, wiemy jak to wygląda. Czy są prowadzone prace nad tą ustawą? Na jakim są etapie? Dziękuję.
Przewodniczący poseł Tomasz Latos (PiS):
Dziękuję bardzo. Innych zgłoszeń ze strony posłów nie widzę. W takim razie oddam głos zaproszony gościom. Proszę każdorazowo przedstawiać się do mikrofonu. Jest to potrzebne ze względu na protokołowanie posiedzenia. Proszę uprzejmie.
Sekretarz zarządu Polskiego Towarzystwa Prawa Medycznego Marcin Mikos:
Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, panie ministrze, szanowni państwo, Marcin Mikos – Polskie Towarzystwo Prawa Medycznego. My, na etapie tworzenia projektu ustawy o wykonywaniu innych zawodów medycznych, sformułowaliśmy stanowisko, które chciałbym tutaj wskrzesić. Chcielibyśmy państwa przestrzec, że niefortunne jest wrzucanie do jednej ustawy około 15 zawodów medycznych, w tym ratownika medycznego. To jest w tej chwili zawód samodzielny – 60% karetek w Polsce obsługują zespoły bez lekarza. Wrzucanie razem, na przykład, kwestii zgody na wykonywanie pilingu przez kosmetyczki czy ćwiczeń przez fizjoterapeutę, nie jest szczęśliwym rozwiązaniem, jeśli w jednej ustawie mamy uregulować kwestię odstąpienia od medycznych czynności ratunkowych przez ratownika prowadzącego resuscytację. Zatem, wrzucanie do jednego worka zawodów kosmetologa, fizjoterapeuty i ratownika medycznego – naszym zdaniem – jest niezasadne. Oddaję głos koledze ze Społecznego Komitetu Ratowników Medycznych.
Wiceprezes zarządu Społecznego Komitetu Ratowników Medycznych Andrzej Kopta:
Witam serdecznie – Andrzej Kopta, Społeczny Komitet Ratowników Medycznych. Na wstępie chciałbym wszystkim państwu podziękować za pochylenie się nad problemami, jakie ma nasza grupa zawodowa w codziennym wykonywaniu naszych czynności i przede wszystkim przedstawić, opierając się na liczbach, o jakiej skali mówimy.
Dlaczego środowisko ratowników medycznych zwraca się z prośbą do państwa o odrębną ustawę? To jest bardzo nietypowy zawód medyczny, bardzo różniący się od pozostałych, a w szczególności różniący się od zawodów lekarza czy diagnostów laboratoryjnych i innych zawodów medycznych.
O jakiej skali mówimy? Proszę państwa, w 2011 r. ponad 2 mln interwencji – 2666 tys. – ponad milion wyjazdów. Więcej niż połowę zrealizowały zespoły podstawowe. Czyli, ratownicy medyczni podejmują większy zakres działań wobec pacjentów niż zespoły specjalistyczne. Ta grupa stała się kluczowa w ramach systemu ratownictwa medycznego. Jednak ratownicy, oprócz tych działań, jakie pełnią w jego ramach i podejmują działania w innych służbach, i to zasadnicze działania. Stanowią oni najliczniejszą grupę w Państwowym Ratownictwie Medycznym, w wojsku, policji. Czas ewakuacji, na przykład w Afganistanie, to 120 min. Przez 120 min z pacjentem poszkodowanym na misjach jest ratownik medyczny. Te obszary jak najszybciej wymagają regulacji. To dotyczy również kwestii medycznych czynności ratunkowych i ich zakresu – przemyślenia, czy powinniśmy w inny sposób zdefiniować zakres podejmowanych czynności – doprecyzowania kwestii prawnych, dotyczących wglądu w dokumentację medyczną, faktycznego nadzoru nad zawodem ratownika medycznego pod względem naukowym. Czyli, nie ma rozwoju tej dziedziny bez faktycznego nadzoru i analizy fazy przedszpitalnej. Uważamy, że samorząd zawodowy skupiając się na tym wąskim wycinku były w stanie zrobić dogłębne analizy, prowadzić nadzór, jaki jest w Szwecji, w Wielkiej Brytanii czy w innych krajach. Ta grupa zawodowa skupiając się na swoim wycinku, powoduje duży postęp w tym obszarze…
Przewodniczący poseł Tomasz Latos (PiS):
Przepraszam, wejdę panu w słowo. Pewne rzeczy, o których pan mówi, będą przedmiotem dyskusji na posiedzeniu podkomisji. Tutaj mamy ogólnokierunkową dyskusję. Jest to przesądzone. Myślę, że nikt nie składa wniosku o odrzucenie tego projektu. Jest zgoda między klubami, że będzie powołana podkomisja i to będzie przedmiotem dyskusji w czasie jej prac. W związku z tym, gdyby mógł pan zmierzać do konkluzji…
Wiceprezes zarządu SKRM Andrzej Kopta:
W takim razie, podsumowując i zmierzając do konkluzji – poznaliśmy uwagi innych grup zawodowych. Wydaje się nam, że nie tylko definiują naszą rolę w systemie, ale także oczekiwania innych grup zawodowych wobec ratowników medycznych. Reszta uwag w czasie prac podkomisji. Dziękuję serdecznie za państwa uwagę.
Przewodniczący poseł Tomasz Latos (PiS):
Dziękuję bardzo. Czy są jeszcze inne głosy w dyskusji? Bardzo proszę. Proszę przedstawić się do mikrofonu.
Członek Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych Mariola Łodzińska:
Mariola Łodzińska, członek Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych. Chciałabym zaznaczyć, że samorząd zawodowy pielęgniarek i położnych jest jak najbardziej za utworzeniem samorządu zawodowego ratowników medycznych, natomiast mam pytanie do pana ministra – czym argumentuje pan rozszerzenie uprawnień zawodu na inne oddziały, poza systemem ratownictwa? To pytanie do pana ministra Rzemka.
Przewodniczący poseł Tomasz Latos (PiS):
Tak, oczywiście. Dziękuję bardzo. Czy są jeszcze inne zgłoszenia? Proszę uprzejmie.
Zastępca komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej Janusz Skulich:
Panie przewodniczący, szanowni państwo, nazywam się Janusz Skulich i jestem zastępcą komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej. Jak państwo doskonale wiedzą, PSP zdefiniowana została w ustawie o Państwowym Ratownictwie Medycznym jako jednostka współdziałająca z systemem. Ta ustawa umożliwia nam prowadzenie działalności ratowniczej na poziomie kwalifikowanej pierwszej pomocy. Codziennie ratownicy PSP wykonują zadania ratownicze we współpracy z Państwowym Ratownictwem Medycznym i skala tej działalności każdego dnia i każdego roku się poszerza, łącznie z pełną współpracą związaną z udzielaniem pomocy medycznej.
Proszę państwa, w tej chwili w PSP zatrudnionych jest ponad 1100 ratowników, a właściwie osób mających kwalifikacje do wykonywania zawodu ratownika medycznego. Oczywiście są to strażacy mający takie kwalifikacje. Co roku, a właściwie ostatniego roku – jak wynika z naszych danych związanych z ewidencjonowaniem działalności – w czasie naszej działalności udzielamy pomocy około 25 tys. ludzi.
Żeby nie przedłużać, przejdę do konkluzji. PSP jest zainteresowana takim uregulowaniem wykonywania zawodu ratownika medycznego, aby w ramach służby w PSP można było wykonywać te zadania. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący poseł Tomasz Latos (PiS):
Dziękuję bardzo. Może na gorąco odniosę się do tego i zapytam pana ministra, bo mam wrażenie, że w tej propozycji – nie wiem, jak jest w propozycji rządowej – chodzi o uregulowanie zawodu ratownika medycznego i być może rozróżnienie osób mających pewne przeszkolenie i kursy od osób, które, na przykład mają licencjat. Chyba że jestem w błędzie i w wyniku tej ustawy wszyscy zostaną zrównani w uprawnieniach – mówię to à propos tego ostatniego głosu, który słyszałem. Rozumiem też, że to wszystko będzie szczegółowo wyjaśnione w pracach podkomisji. Proponuję więc tylko krótką wypowiedź w tej sprawie, a o szczegółach rozmawiajmy już w podkomisji.
Jeszcze tylko jedna uwaga pod kątem środowiska ratowników. To jest oczywiście zrozumiałe i jasne, że państwo dążą do samodzielnej ustawy – nikt tego nie kwestionuje i każdy to rozumie – ale gwoli precyzji, każdy z innych zawodów medycznych jest w swoim rodzaju autonomiczny i może funkcjonować samodzielnie. To nasze pytanie – bo ono tu się powtarzało – jest właściwie związane z kierunkiem, jaki będzie przyjęty, i z pewną filozofią działania na przyszłość. Nie chodzi tylko o tę ustawę, ale o pewne działania na przyszłość ze strony ministerstwa – jaka jest wizja uregulowania kwestii pozostałych zawodów medycznych? Bardzo proszę, pan dyrektor Gałązkowski.
Dyrektor Lotniczego Pogotowia Ratunkowego Robert Gałązkowski:
Bardzo dziękuję. Robert Gałązkowski, szef Lotniczego Pogotowia Ratunkowego. Panie przewodniczący, podejmę się próby pewnego uporządkowania stanu obecnego i proponowanego w ustawie. Zrobię to bardzo krótko.
Na gruncie obowiązującego prawa, ratownikiem medycznym jest osoba, która ukończyła dwuletnią policealną szkołę medyczną i osoba, która ukończyła studia pierwszego stopnia w uczelniach wyższych na kierunku ratownik medyczny. Te dwa toki kształcenia zrównują w zakresie uprawnień ratownika medycznego. Ustawa nie rozróżnia licencjata czy absolwenta studiów pierwszego stopnia od absolwenta szkoły policealnej. Wydaje się, że zmiany w tym obszarze będą mieć charakter niekonstytucyjny, bo mówimy o prawach nabytych, wynikających z obowiązującego prawa. To jest pierwsza rzecz.
Druga rzecz. Należy rozróżnić działanie w systemie Państwowego Ratownictwa Medycznego od działania poza systemem. Działanie poza systemem ma dwa rozgałęzienia. Pierwsze, to wykonywanie medycznych czynności ratunkowych lub czynności medycznych na innych oddziałach niż szpitalny oddział ratunkowy, centrum urazowe czy zespół ratownictwa medycznych od świadczeń zdrowotnych na innych oddziałach.
Trzeci aspekt sprawy, o którym powiedział przed chwilą pan generał Skulich. Chodzi o to, że w straży pożarnej większość strażaków ukończyło szkolenie w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy. W wyniku tego szkolenia uzyskują uprawnienia ratownika i na podstawie tych uprawnień mogą realizować opisane w ustawie o Państwowym Ratownictwie Medycznym czynności w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy. Jak rozumiem, pan generał przed chwilą powiedział nam, że ponad 1000 osób pracujących dzisiaj w straży pożarnej ma ukończone albo studia, albo dwuletnie studium i może wykonywać zawód ratownika medycznego. Czyli, w straży pożarnej rozróżniamy dwa rodzaje ratowników – ratownika i ratownika medycznego. W związku z tym, jest postulat Państwowej Straży Pożarnej, aby ratownicy medyczni zatrudnieni w służbie mieli również uprawnienia do wykonywania medycznych czynności ratunkowych. To, proszę państwa, jest temat do dyskusji, czy pójść w tę stronę, czy nie. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący poseł Tomasz Latos (PiS):
Dziękuję. Czy są jeszcze inne głosy w tej sprawie? Myślę, że to zostało wyjaśnione. W takim razie oddaję głos panu ministrowi. Proszę bardzo o odpowiedź, a następnie powołamy podkomisję.
Podsekretarz stanu w MZ Cezary Rzemek:
Dziękuję bardzo. Krótko odpowiem na początkowe pytania. Obecnie w Ministerstwie Zdrowia nie jest procedowana ustawa regulująca inne zawody medyczne. To jest pierwsza odpowiedź. Po drugie, jeśli chodzi pracę nad ustawą o Państwowym Ratownictwie Medycznym, ta ustawa jest po uzgodnieniach wewnętrznych i w przyszłym tygodniu powinna trafić do uzgodnień zewnętrznych.
Jeżeli chodzi o rozszerzenie działań ratowników na inne oddziały w ramach ich uprawnień. W tej chwili jest tak, że ratownik jest na SOR, ale kiedy wyjedzie poza SOR nie może wykonywać czynności medycznych. To chcemy uregulować. Chodzi o te same czynności. Nie chcemy ich rozszerzać, ani tym bardziej zastępować pielęgniarek – to nie jest celem. Po prostu, chodzi o to, że jeżeli ratownik jest na SOR, to żeby mógł te czynności wykonać. Tylko o to chodzi.
Jeżeli chodzi o zrównoważenie, to rozumiem, że odpowiedź dyrektora Gałązkowskiego była precyzyjna i wystarczająca. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący poseł Tomasz Latos (PiS):
Dziękuję bardzo. W takim razie, szanowni państwo, przechodzimy do powołania podkomisji. Propozycja, aby utrzymać parytet, jest następująca – 4 osoby z Platformy Obywatelskiej, 2 osoby z Prawa i Sprawiedliwości, po jednej osobie z PSL, SLD i Twojego Ruchu. Bardzo proszę, pani przewodnicząca Małecka-Libera.
Poseł Beata Małecka-Libera (PO):
Dziękuję bardzo. Ze strony Platformy Obywatelskiej zgłaszam: panią poseł Krystynę Kłosin, panią poseł Lidię Gądek, mnie – Beatę Małecką-Liberę, oraz pana przewodniczącego Jarosława Katulskiego. Dziękuję.
Przewodniczący poseł Tomasz Latos (PiS):
Dobrze. Kto wchodzi z PSL? Wydaje mi się naturalne, że przedstawiciel wnioskodawców, pan poseł Gos. Dobrze, pan poseł Gos.
Ze strony SLD złożono na moje ręce kandydaturę pana posła Piotra Chmielowskiego, a jeśli chodzi o Twój Ruch – bardzo proszę.
Poseł Łukasz Krupa (TR):
Zgłaszam Armanda Ryfińskiego.
Przewodniczący poseł Tomasz Latos (PiS):
Dobrze. Jeżeli chodzi o Prawo i Sprawiedliwość – pan poseł Witko i pan poseł Dziuba.
Czy wszystkie te osoby się zgadzają? Jak powiedziałem, było ustne zgłoszenie ze strony kolegów z SLD. Rozumiem, że wszystkie osoby wyrażają zgodę. W takim razie, pytam, czy są osoby przeciwne przyjęciu takiego składu podkomisji? Nie widzę zgłoszeń. Stwierdzam, że podkomisja w takim składzie została przyjęta. Bardzo proszę, po zakończeniu posiedzenia Komisji, o zebranie się członków podkomisji i jej ukonstytuowanie.
Zamykam posiedzenie Komisji.