Interpelacja nr 6008

do ministra spraw wewnętrznych i administracji

w sprawie programu modernizacji służb mundurowych

Zgłaszający: Anna Schmidt-Rodziewicz

Data wpływu: 07-09-2016

Szanowny Panie Ministrze,

funkcjonariusze Państwowej Straży Pożarnej od lat sygnalizują problemy związane z jakością zakupowanych środków ochrony indywidualnej, w szczególności zaś ubrań ochronnych dla strażaków PSP. Pomimo obowiązywania w Polsce norm zharmonizowanych z dyrektywą 89/686/EWG, a także pomimo faktu, iż w latach 2012-2015 z budżetu państwa wydano ponad 11 mln zł na badania w ramach realizacji projektu „Nowoczesne ochrony osobiste służb ratowniczych KSRG w oparciu o potrzeby użytkowników końcowych” (FIREGUARD 2015), środki ochrony indywidualnej polskiego strażaka znacząco odbiegają jakością wykonania, ergonomią i poziomem bezpieczeństwa od strażackiej odzieży ochronnej w innych krajach Unii Europejskiej. Wśród zgłaszanych przez środowisko straży pożarnej postulatów pojawia się m.in. kwestia dopuszczenia do użytku ubrań ochronnych (specjalnych) w kolorach jasnych, czyli innych niż czarny lub ciemnogranatowy. Takie rozwiązanie umożliwiłoby zastosowanie nowoczesnych materiałów w ich konstrukcji oraz polepszyło higienę z uwagi na lepszą wizualizację zanieczyszczeń. Ma to fundamentalne znaczenie dla zdrowia strażaków. Zmian wymaga także sfera legislacyjna. Z uzyskanych przeze mnie informacji wynika, że obecnie obowiązujące zapisy rozporządzenia o dopuszczeniu wyrobów do użytkowania w ochronie ppoż. powodują, iż wielu renomowanych producentów nie oddaje swoich produktów do badań w CNBOP PIB (celem uzyskania świadectwa dopuszczenia), ponieważ jakość produkowanej przez nich odzieży przewyższa obowiązujące w tym zakresie normy sformułowane w zarządzeniu nr 9 KG PSP. Produkty te znajdują jednak zastosowanie w innych krajach UE. Z drugiej strony brak należytych mechanizmów kontrolnych związanych z przyznanymi certyfikatami dla odzieży produkowanej dla funkcjonariuszy PSP powoduje zaniżanie przez niektórych producentów jakości kolejnych partii ubrań. W konsekwencji lekceważenia polityki jakości, w zeszłym roku doszło do poparzenia strażaka, wskutek dopuszczenia do użytku wadliwej partii rękawic. Takie sytuacje stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia strażaka. Kolejnym przykładem obrazującym konieczność zmian na poziomie legislacyjnym są obowiązujące normy w zakresie dopuszczania do użytku obuwia strażackiego. Norma PN-EN 50321 wprowadzająca w istocie „martwy” wymóg elektroizolacyjności obuwia gumowego narzuca konieczność przeprowadzania co sześć miesięcy badań tegoż obuwia w tym zakresie, generując dodatkowe koszty dla jednostek PSP, i w praktyce niską jej egzekucję. W kontekście obowiązującej w Polsce normy PN-EN 15 090, ww. dodatkowy przepis wydaje się nie spełniać zamierzonej roli, nie znajduje też odzwierciedlenia w prawodawstwie innych krajów UE.

Rozwiązań wymaga również problematyka dostosowania polskiego prawa do obecnego charakteru pracy strażaków, który na przestrzeni lat ulegał wielu zmianom. W ślad za nimi nie podążały jednak zmiany w rozporządzeniach regulujących wyposażenie funkcjonariusza straży podczas realizacji czynności ratowniczych związanych m.in. z udzielaniem kwalifikowanej pierwszej pomocy, wypadków komunikacyjnych, czy też zadań z zakresu ratownictwa wysokościowego. Ujednolicony model ubrania ochronnego wyklucza jakikolwiek postęp w zakresie jego ergonomii, a w ślad za tym, polepszania ich jakości. Przy zakupie ubrań jedynym dotychczas stosowanym kryterium stała się cena, która nie uwzględnia np. kosztów serwisowania odzieży ochronnej posiadającej przecież złożoną, specjalistyczną konstrukcję zgodnie z normą PN-EN 469.

W związku z tym, że do konsultacji społecznych trafił projekt ustawy o ustanowieniu programu modernizacji służb mundurowych w latach 2017-2020 przygotowany przez MSWiA, zakładający między innymi wymianę odzieży ochronnej (specjalnej) w PSP, pragnę zadać Panu ministrowi kilka pytań dotyczących ww. kwestii:

  1. Czy Ministerstwo planuje podjęcie działań mających na celu wyeliminowanie opisanej powyżej sytuacji, zarówno w kontekście nowelizacji niektórych przepisów, jak i realizacji nowych zamówień dla jednostek PSP?
  2. Jaki jest zakres i stopień zaawansowania prac nad nowelizacją rozporządzenia MSWiA zmieniającego rozporządzenie w sprawie umundurowania strażaków Państwowej Straży Pożarnej?
  3. Dane statystyczne dobitnie obrazują, że większość zagrożeń likwidowanych przez straż pożarną ma miejsce w przestrzeni otwartej. W roku 2007 wprowadzono normę na ubranie ochronne strażaka do przestrzeni otwartej zgodne z PN-EN 15 614. Czy Pan Minister i KG planuje wprowadzenie tego ubrania jako dodatkowego?
  4. Czy przy opracowywaniu nowych wzorów będą uwzględniane nowe technologie materiałowe i nowoczesne wzornictwo, których skutkiem powinna być ich trwałość użytkowa, która obniży tym samym koszty amortyzacji?