Leksykon budżetowy

A B C D E F G H I J K L M N O P R S Ś T U W Z 
Budżet ogólny Unii Europejskiej
Kategoria: Budżet środków europejskich i rozliczenia z UE
Procedura budżetowa
Co jeszcze zobaczyć?


Gdzie szukać w budżecie?

Dane liczbowe
Dane liczbowe


Definicja formalnoprawna:
Budżet Unii Europejskiej - preliminowane na każdy rok budżetowy dochody i wydatki Unii Europejskiej. Budżet powinien być zrównoważony w odniesieniu do dochodów i wydatków.
Źródło:
Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Dz.Urz.C 83 z 30.3.2010, art. 310.
Komentarz:
Budżet ogólny Unii jest instrumentem, w którym dla każdego roku budżetowego określa się i zatwierdza łączne kwoty dochodów i wydatków uznanych za niezbędne dla Unii Europejskiej oraz Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej. W celu zapewnienia dyscypliny budżetowej Unia nie przyjmuje żadnego aktu, który może mieć istotny wpływ na budżet, bez zapewnienia możliwości finansowania wydatków wynikających z takich aktów w granicach zasobów własnych Unii i z uwzględnieniem wieloletnich ram finansowych (WRF). Budżet UE jest więc budżetem zrównoważonym. Wydatki z budżetu ogólnego, mimo że są relatywnie bardzo wysokie w wartościach bezwzględnych (np. na rok 2023 zaplanowano środki na płatności w kwocie 168,65 mld euro), wynoszą tylko ok. 1% dochodu narodowego brutto (DNB) wszystkich państw członkowskich UE. Większość środków przeznacza się na wspieranie konkurencyjności i spójności, co ma wspierać trwały wzrost gospodarczy na obszarze UE, a także na działania w obszarze ochrony i zarządzania zasobami naturalnymi, w tym przede wszystkim na realizację Wspólnej Polityki Rolnej. W wieloletnich ramach finansowych na lata 2021-2027 w porównaniu do WRF 2014-2020 nastąpił wzrost udziału wydatków w działach: 1– Jednolity rynek, innowacje i gospodarka cyfrowa, 4 – Migracja
i zarządzanie granicami, 5 – Bezpieczeństwo i obrona, 6 – Sąsiedztwo i świat oraz na działania na
rzecz środowiska i klimatu.
W strukturze dochodów dominują obecnie wpływy z tzw. czwartego źródła (wpłaty dokonywane z budżetów narodowych, których wysokość zależy od udziału danego państwa członkowskiego w dochodzie narodowym Unii, w wysokości niezbędnej do zrównoważenia budżetu) oraz wpływy z tytułu podatku VAT obliczane od tzw. zharmonizowanej podstawy opodatkowania. Tak zwane tradycyjne zasoby własne (wpływy z opłat rolnych oraz ceł) stanowią obecnie uzupełniające źródło dochodów budżetowych.
Autor (Autorzy): Piotr Russel
Więcej na ten temat w publikacjach BAS
P.Russel, Ewolucja wieloletnich ram finansowych Unii Europejskiej [w:] Finanse Unii Europejskiej (red. G. Gołębiowski). Studia BAS nr 3 (31) 2012.
Zofia Szpringer, Budżet Unii Europejskiej a budżet państwa Polski [w:] Finanse Unii Europejskiej (red. G. Gołębiowski). Studia BAS nr 3 (31) 2012,
M. Sapała, Wieloletnie ramy finansowe na lata 2021–2027 i plan na rzecz odbudowy Unii Europejskiej – uwarunkowania negocjacji, przełomowe decyzje i perspektywa zmian [w:] Finanse Unii Europejskiej – nowe wyzwania (red. K. Marchewka-Bartkowiak, Z. Szpringer). Studia BAS nr 3 (67) 2021.