Leksykon budżetowy

A B C D E F G H I J K L M N O P R S Ś T U W Z 
Hasła na literę: W
Wpłaty jednostek samorządu terytorialnego
Kategoria: Dochody budżetu państwa
Procedura budżetowa

Gdzie szukać w budżecie?

Uzasadnienie: Tom I
Załącznik: Dochody budżetu państwa
Dane liczbowe
Dane liczbowe


Definicja formalnoprawna:
Jednostki samorządu terytorialnego o ponadprzeciętnej dochodowości zobowiązane są do dokonywania wpłat do budżetu państwa z przeznaczeniem na część równoważącą oraz regionalną subwencji ogólnej. Wysokość wpłat jest uzależniona od wysokości wskaźnika dochodów podatkowych danej jednostki samorządu terytorialnego w przeliczeniu na 1 mieszkańca tej jednostki w odniesieniu do analogicznego wskaźnika obliczonego łącznie dla danej grupy jednostek samorządu terytorialnego, tj. odpowiednio dla gmin, powiatów, województw, i liczby mieszkańców jednostki.
Na wpłatach dokonywanych przez jednostki samorządu z przeznaczeniem na część równoważącą (gminy i powiaty) i regionalną (województwa) subwencji ogólnej opiera się system wyrównywania dochodów jednostek samorządu terytorialnego w wyniku redystrybucji środków pomiędzy tymi jednostkami, tzw. system poziomego wyrównywania dochodów.
Źródło:
Ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. z 2022 r., poz. 2267, ze zm.), art. 29, 30 i 70a.
Komentarz:
Zgodnie z art. 29, 30 i 70a ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego wpłat do budżetu państwa dokonują:
· gminy, w których wskaźnik dochodów podatkowych na 1 mieszkańca jest większy niż 150% wskaźnika ustalonego analogicznie dla wszystkich gmin w kraju. Wpłaty gmin przeznaczone są na część równoważącą subwencji ogólnej dla gmin,
· powiaty, w których wskaźnik dochodów podatkowych na 1 mieszkańca jest większy niż 110% wskaźnika ustalonego analogicznie dla wszystkich powiatów. Wpłaty powiatów przeznaczone są na część równoważącą subwencji ogólnej dla powiatów,
· województwa, w których wskaźnik dochodów podatkowych na 1 mieszkańca jest większy niż 125% wskaźnika ustalonego analogicznie dla wszystkich województw. Kwota rocznej wpłaty nie może przekroczyć 35% dochodów podatkowych województwa. Wpłaty województw przeznaczone są na część regionalną subwencji ogólnej dla województw.

Zasady naliczania wpłat dokonywanych przez województwa mają charakter tymczasowy. Zostały one wprowadzone do ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego ustawą z dnia 23 października 2014 r. o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2014 r., poz. 1574). Przesłanką do dokonania zmian w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w 2014 r. było wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 marca 2014 r. (Zob. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 marca 2014 r. sygn. akt K 13/11, Dz.U. z 2014 r., poz. 348) w zakresie w jakim Trybunał zakwestionował przepisy regulujące mechanizm obliczania wysokości wpłat województw do budżetu państwa oraz zasady podziału części regionalnej subwencji ogólnej, z jednoczesnym zastosowaniem takich mechanizmów, które nie spowodują zmniejszenia dochodów województw, będących beneficjentami wpłat. Przepisy w zakresie zasad ustalania wpłat województw do budżetu państwa oraz podziału części regionalnej subwencji ogólnej, wprowadzone ustawą z dnia 23 października 2014 r. o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego były następnie prolongowane o jeden rok (tj. na rok 2016) - ustawą z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2015, poz. 1293) oraz o kolejne trzy lata (tj. na lata 2017–2019) – ustawą z dnia 14 września 2016 r. o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2016 r., poz. 1609). Kolejne przedłużenie obowiązywania przepisów w zakresie systemu korekcyjno-wyrównawczego w odniesieniu do samorządów województw (z pewnymi modyfikacjami) wprowadziła ustawa z dnia 11 września 2019 r. o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2019 r., poz. 1951) - na lata 2020 i 2021. Ostatnie zaś przedłużenie obowiązywania przepisów w zakresie zasad ustalania wpłat do budżetu państwa i dystrybucji subwencji regionalnej dla województw miało miejsce w 2021 r. - ustawą z dnia 14 października 2021 r. o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r., poz. 1927, ze zm.) - przepisy w tym zakresie zostały przedłużone do roku 2024.
Autor (Autorzy): Monika Korolewska