Odpowiedź na interpelację nr 7122

w sprawie kwestionowania przez NFZ należności za świadczenia opieki zdrowotnej udzielane członkom rodzin osób uzależnionych

Odpowiadający: sekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Jarosław Pinkas

Warszawa, 02-12-2016

Szanowny Panie Marszałku,

odpowiadając na interpelację Pani Poseł Małgorzaty Zwiercan, nr 7122, przesłaną przy piśmie Pani Barbary Dolniak, Wicemarszałek Sejmu RP, z dnia 3 listopada 2016 r., w sprawie kwestionowania przez Narodowy Fundusz Zdrowia należności za świadczenia opieki zdrowotnej udzielanych członkom rodzin osób uzależnionych, zwracam się z uprzejmą prośbą o przyjęcie poniższych informacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1793, ze zm.), ambulatoryjne świadczenia specjalistyczne finansowane ze środków publicznych są udzielane na podstawie skierowania lekarza ubezpieczenia zdrowotnego. Jednocześnie art. 57 ust. 2 ww. ustawy w pkt 1-13 wprowadza liczne wyjątki od obowiązku posiadania skierowania lekarza ubezpieczenia zdrowotnego na ambulatoryjne świadczenia specjalistyczne, wskazując m.in., że skierowanie nie jest wymagane do świadczeń udzielnych przez psychiatrę (art. 57 ust. 2 pkt 7) oraz dla osób uzależnionych od alkoholu, środków odurzających i substancji psychotropowych – w zakresie lecznictwa odwykowego (art. 57 ust. 2 pkt 11). Skierowanie do omawianych wyżej świadczeń nie jest wymagane i Narodowy Fundusz Zdrowia nie prowadzi weryfikacji w tym zakresie.

W związku z powyższym, w świetle obowiązujących przepisów prawa, członkowie rodzin i osoby pozostające w bliskich relacjach z osobami uzależnionymi, patologiczni hazardziści lub osoby z rozpoznaniem innych zaburzeń nawyków i popędów, którym przysługują gwarantowane świadczenia w placówkach leczenia uzależnień, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień (Dz. U. poz. 1386 i 1610), chcąc skorzystać ze świadczeń w poradni leczenia uzależnień, z wyjątkiem wizyty u psychiatry, powinni posiadać skierowanie lekarza ubezpieczenia zdrowotnego. Zgodnie z ogólnymi zasadami dotyczącymi skierowań do ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych określonymi w przywoływanym art. 57 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, skierowanie dla tych osób w lecznictwie odwykowym nie jest wymagane wyłącznie do psychiatry. Uwzględniając powyższe, Narodowy Fundusz Zdrowia weryfikuje, czy ww. osobom świadczeń udzieliła osoba uprawniona do udzielania świadczeń bez skierowania.

Uprzejmie informuję, że omawiane skierowanie, analogicznie jak w przypadku skierowań do innych ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych, wymagane jest jednokrotnie. Jednakże, w sytuacji kontynuacji leczenia, należy w sprawozdawczości przekazywanej do Narodowego Funduszu Zdrowia, wskazywać odpowiedni kod trybu przyjęcia osoby, której udzielono świadczenia zdrowotnego, określony zgodnie z załącznikiem nr 4 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 czerwca 2008 r. w sprawie zakresu niezbędnych informacji gromadzonych przez świadczeniodawców, szczegółowego sposobu rejestrowania tych informacji oraz ich przekazywania podmiotom zobowiązanym do finansowania świadczeń ze środków publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 192, z późn. zm.).

Odpowiadając na pytania zawarte w interpelacji, dotyczące planowanych prac związanych z kwestionowaniem przez Narodowy Fundusz Zdrowia skierowania, wprowadzenia przepisów mających na celu umożliwienia udzielenia porad diagnostycznych niezależnie od posiadania przez pacjenta skierowania oraz ujednolicenia zasad dostępu do terapii osobom uzależnionych, niezależnie od rodzaju uzależnienia, uprzejmie informuję, że planowane jest wprowadzenie zmian mających na celu zniesienie ograniczenia dostępności do korzystania z lecznictwa uzależnień wszystkim grupom pacjentów cierpiącym na zaburzenia obarczone negatywną oceną społeczną, którym przysługują gwarantowane świadczenia w placówkach leczenia uzależnień, jak np. członkowie rodzin oraz osoby pozostające w bliskich relacjach z osobami uzależnionymi, patologiczni hazardziści lub osoby cierpiące na zaburzenia nawyków i popędów.

Mając na uwadze, że wszystkie ww. zaburzenia obarczone są negatywną oceną społeczną, wstydem oraz trudnościami ze znalezieniem profesjonalnej pomocy we wczesnych stadiach rozwoju zaburzeń, konieczne jest dokonanie zmiany w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych poprzez zniesienie ograniczenia dostępności do korzystania z lecznictwa uzależnień, a zatem zniesienie obowiązku posiadania skierowania.

Uprzejmie informuję, że zostały podjęte wstępne prace mające na celu opracowanie przepisu, który obejmie wszystkie grupy pacjentów, którym przysługują świadczenia w zakresie leczenia uzależnień. Proponowane zmiany zostaną uwzględnione w planowanych pracach legislacyjnych nad ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Niniejszym pozostaję w przekonaniu, iż przedmiotowe wyjaśnienia w nawiązaniu do pytań zawartych w interpelacji Pani Poseł Małgorzaty Zwiercan zostaną przyjęte.

Z wyrazami szacunku,

Z upoważnienia

MINISTRA ZDROWIA

SEKRETARZ STANU

Jarosław Pinkas