Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 25383

w sprawie budynków Ambasady Republiki Czeskiej w Warszawie

   Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na interpelacje panów posłów Piotra Chmielowskiego i Adama Kępińskiego (pisma nr SPS-023-25383/14 oraz SPS-023-25384 z dnia 20 marca br.) w sprawie budynków Ambasady Republiki Czeskiej i Ambasady Ukrainy w Warszawie uprzejmie informuję, że:

   Ministerstwo Spraw Zagranicznych od lat boryka się z problemem nieuregulowanego stanu prawnego nieruchomości wielu misji dyplomatycznych, które zostały objęte działaniem dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy (tzw. dekretu warszawskiego). Podkreślić przy tym należy, że w opinii ekspertów z dziedziny prawa międzynarodowego publicznego sposób, w jaki przeprowadzono nacjonalizację nieruchomości dyplomatycznych nabytych przed wejściem w życie dekretu warszawskiego, poważnie narusza uznane zasady prawa międzynarodowego.

   Do tej pory MSZ, we współpracy z Ministerstwem Skarbu Państwa oraz Biurem Gospodarki Nieruchomościami Urzędu m.st. Warszawy, próbowało zadośćuczynić zgłoszonym przez niektóre państwa żądaniom uregulowania stanu prawnego ich nieruchomości dyplomatycznych, proponując ˝przywrócenie˝ prawa własności do tych nieruchomości na podstawie art. 61 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

   Nieruchomość usytuowana na rogu ul. Koszykowej i Al. Róż, na której znajduje się Ambasada Republiki Czeskiej, jest jedną z wielu nieruchomości dyplomatycznych objętych działaniem dekretu warszawskiego. Strona czeska nabyła nieruchomość przy ul. Koszykowej 18 w 1921 r., a w 1949 r. nieruchomość sąsiednią przy Al. Róż 16. Wg informacji uzyskanych z Urzędu m.st. Warszawy obie nieruchomości zostały scalone (prawdopodobnie w l. 50. XX w.) i w świetle prawa stanowią jedną nieruchomość, dla której jest prowadzona jedna księga wieczysta. Właścicielem nieruchomości jest Skarb Państwa RP.

   Od wielu lat prowadzone są rozmowy z MSZ Republiki Czeskiej nt. uregulowania stanu prawnego ww. nieruchomości. Strona polska niezmiennie proponuje ˝przywrócenie˝ R. Cz. własności zgodnie z ww. ustawą z 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Strona czeska uważa się jednak za właściciela nieruchomości i akceptacja zaproponowanego rozwiązania prawnego, zakładającego odkupienie ww. nieruchomości, jest dla niej problematyczna. Negocjacje w tej sprawie trwają.

   Z kolei Ambasada Ukrainy użytkuje nieruchomość przy Al. Szucha 7 jako swą siedzibę. Nieruchomość ta została nabyta przez Przedstawicielstwo Handlowe ZSRR od osoby prywatnej na podstawie umowy cywilnoprawnej z 29 stycznia 1946 r. Ze względu na to, że nieruchomość ta została zakupiona na warunkach tzw. dekretu Bieruta z 26 października 1945 r., Przedstawicielstwo Handlowe ZSRR nabyło tylko prawo własności budynków, natomiast grunt pozostał własnością m.st. Warszawy, a obecnie stanowi własność Skarbu Państwa.

   Do przedmiotowej nieruchomości zbiegają się roszczenia Federacji Rosyjskiej i Ukrainy. Według posiadanych informacji po rozpadzie ZSRR w 1991 r. ówczesny ambasador Ukrainy w Warszawie dokonał przejęcia, w drodze ˝faktów dokonanych˝, całej nieruchomości przy Al. Szucha 7, która do dziś pozostaje we władaniu Ambasady Ukrainy, przy sprzeciwie Federacji Rosyjskiej, która uważa ją za swoją własność w związku z przejęciem przez Federację Rosyjską wszystkich aktywów i pasywów po b. ZSRR.

   Według informacji przekazanej w dniu 20 marca br. przez Ambasadę Ukrainy Ukraina zdecydowała się na wznowienie rozmów z Federacją Rosyjską w sprawie umowy o podziale majątku po b. ZSRR, w którym udział Ukrainy wynosi 16,77%. Wprawdzie Ukraina podpisała umowę z Federacją Rosyjską, zgodnie z którą FR przejęła wszystkie aktywa i pasywa po b. ZSRR, lecz zgodnie z informacją Ambasady Ukrainy w Warszawie Ukraina umowy tej nie ratyfikowała i traktuje sprawę podziału majątku po b. ZSRR jako otwartą.

   Ze względu na trwający spór między Federacją Rosyjską a Ukrainą na tle prawa do nieruchomości przy Al. Szucha 7 uregulowanie jej sytuacji prawnej nie wydaje się obecnie możliwe.

   Z wyrazami szacunku

   Podsekretarz stanu

   Henryka Mościcka-Dendys

   Warszawa, dnia 8 kwietnia 2014 r.