Odpowiedź na zapytanie nr 4963

w sprawie polsko-niemieckiego podręcznika do historii

Odpowiadający: sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki Dariusz Piontkowski

Warszawa, 11-04-2022

Szanowna Pani Marszałek,

uprzejmie informuję, że postępowanie w sprawie dopuszczenia podręcznika do użytku szkolnego jest prowadzone na podstawie przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r. poz. 735 z późn. zm.) z uwzględnieniem szczególnych uregulowań wynikających z przepisów ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U.z 2021 r. poz. 1915, z późn. zm.) oraz rozporządzenia ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, wydanego na podstawie art. 22aw ust. 1 ustawy o systemie oświaty.

Zgodnie z art. 22an ust. 1 ustawy o systemie oświaty

Zgodnie z § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 października 2019 r. w sprawie dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz. U. z 2019 r., poz. 2013) warunkiem dopuszczenia do użytku szkolnego podręcznika przeznaczonego do kształcenia ogólnego jest uzyskanie trzech pozytywnych opinii, sporządzonych przez rzeczoznawców, w tym:

1. dwóch opinii merytoryczno-dydaktycznych, zawierających szczegółową ocenę poprawności pod względem merytorycznym i szczegółową ocenę przydatności dydaktycznej, w tym ocenę materiału ilustracyjnego;
2. jednej opinii językowej, zawierającej szczegółową ocenę poprawności pod względem językowym, w tym ocenę tekstów zamieszczonych w materiale ilustracyjnym oraz ocenę komunikatywności tekstu podręcznika.

W dniu 27 lipca 2020 r. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne S.A. złożyły wnioski o dopuszczenie do użytku szkolnego poszczególnych części podręcznika do historii zatytułowanych „Europa. Nasza historia” i „Europa. Nasza historia. Historia w źródłach, obrazach i odwołaniach do współczesności”, przeznaczonych dla klasy 5, 6, 7 i 8 szkoły podstawowej.

Podręczniki dla klasy 5, 6 i 7 szkoły podstawowej uzyskały pozytywne opinie rzeczoznawców, wyznaczonych przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania z listy rzeczoznawców prowadzonej przez ministra, i na tej podstawie zostały dopuszczone do użytku szkolnego w marcu i w kwietniu 2021 r.

Na podstawie § 7 ust. 1 ww. rozporządzenia w sprawie dopuszczania do użytku szkolnego podręczników do sporządzenia opinii podręcznika dla klasy 8 szkoły podstawowej złożonego z dwóch części zatytułowanych: „Europa. Nasza historia. Podręcznik. Szkoła podstawowa. Klasa 8”, autorzy: Asmut Brückmann, Krzysztof Gutowski, Friedrich Huneke, Aleksandra Kmak-Pamirska, Herbert Kohl, Jelko Peters, Birgit Scholz, Helge Schröder, Grażyna Szelągowska, Piotr Szlanta i „Europa. Nasza historia. Historia w źródłach, obrazach i odwołaniach do współczesności. Podręcznik. Szkoła podstawowa. Klasa 8”, autor: Krzysztof Gutowski, wskazani zostali następujący rzeczoznawcy:

• prof. dr hab. Małgorzata Dajnowicz (opinia merytoryczno-dydaktyczna),
• mgr Zbigniew Żuchowski (opinia merytoryczno-dydaktyczna),
• prof. dr hab. Marek Ruszkowski (opinia językowa).

Prof. dr hab. Małgorzata Dajnowicz sporządziła opinię merytoryczno--dydaktyczną warunkową, tj. zawierającą wskazane do wprowadzenia w podręczniku poprawki, a następnie negatywną opinię końcową.

Mgr Zbigniew Żuchowski sporządził opinię merytoryczno-dydaktyczną warunkową, a następnie pozytywną końcową opinię o podręczniku.

Prof. dr. hab. Marek Ruszkowski sporządził opinię językową warunkową, a następnie pozytywną końcową opinię o podręczniku.

Zgodnie z § 9 ust.1 pkt 1 ww. rozporządzenia minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może zwrócić się do rzeczoznawcy właściwego ze względu na rodzaj podręcznika, o sporządzenie dodatkowej opinii, w szczególności gdy w stosunku do podręcznika wydano opinie dotyczące tego samego zakresu zakończone różniącymi się stwierdzeniami. Dodatkowa opinia rzeczoznawcy kończy się stwierdzeniem o pozytywnym albo negatywnym zaopiniowaniu podręcznika.

W związku z rozbieżnymi opiniami merytoryczno-dydaktycznymi sporządzonymi o podręczniku, Minister Edukacji i Nauki, na podstawie § 9 ust. 1 pkt 1 przywołanego wyżej rozporządzenia, zwrócił się do rzeczoznawcy prof. dr. hab. Grzegorza Kucharczyka o sporządzenie dodatkowej opinii merytoryczno--dydaktycznej. Dodatkowa opinia merytoryczno-dydaktyczna sporządzona przez prof. dr. hab. Grzegorza Kucharczyka jest opinią negatywną.

Zatem podręcznik przeznaczony do nauczania historii w klasie 8 szkoły podstawowej, złożony z części zatytułowanych: „Europa. Nasza historia. Podręcznik. Szkoła podstawowa. Klasa 8”, autorzy: Asmut Brückmann, Krzysztof Gutowski, Friedrich Huneke, Aleksandra Kmak-Pamirska, Herbert Kohl, Jelko Peters, Birgit Scholz, Helge Schröder, Grażyna Szelągowska, Piotr Szlanta i „Europa. Nasza historia. Historia w źródłach, obrazach i odwołaniach do współczesności. Podręcznik. Szkoła podstawowa. Klasa 8”, autor: Krzysztof Gutowski, nie otrzymał trzech wymaganych opinii pozytywnych.

Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne S.A. złożyły wniosek o umorzenie postępowania w sprawie dopuszczenia przedmiotowego podręcznika do użytku szkolnego.

W dniu 23 listopada 2021 r. została wydana decyzja o umorzeniu postępowania w sprawie dopuszczenia tego podręcznika do użytku szkolnego.

Uprzejmie informuję także, że zgodnie z art. 22an ust. 3 ustawy o systemie oświaty podręcznik dopuszcza się do użytku szkolnego na wniosek podmiotu posiadającego autorskie prawa majątkowe do podręcznika lub inne prawa do korzystania z utworu będącego podręcznikiem. A zatem to od wnioskodawcy/wydawcy zależy, czy dane postępowanie jest wszczynane.

Z wyrazami szacunku

Z upoważnienia
MINISTRA EDUKACJI I NAUKI

Dariusz Piontkowski
Sekretarz Stanu