Odpowiedź na interpelację nr 42264

w sprawie rozwoju sztucznej inteligencji w Polsce

Odpowiadający: minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek

Warszawa, 27-07-2023

Szanowny Panie Pośle,

w odpowiedzi na zadane przez Pana pytanie dotyczące wykorzystania sztucznej inteligencji w pracy ministerstwa, uprzejmie informuję, że na ten moment nie jest ona wykorzystywana.

Jednocześnie uprzejmie informuję, że Ministerstwo Edukacji i Nauki działania dotyczące sztucznej inteligencji realizuje już na etapie szkół podstawowych i ponadpodstawowych – obejmuje to m.in. zapewnienie uczniom podstaw wiedzy i umiejętności z tego obszaru dzięki wprowadzeniu w latach 2017 i 2019 nowej podstawy programowej informatyki odpowiednio w szkole podstawowej i w szkołach ponadpodstawowych.

Założenia i cele podstawy programowej informatyki obejmują:

  1. upowszechnienie rozwoju myślenia komputacyjnego – otwarcie na wszystkie dziedziny życia;
  2. wprowadzenie nauki podstaw algorytmiki i programowania dla wszystkich – podstawy teoretyczne dla rozumienia AI;
  3. przemyślaną strategię pozyskiwania i kształcenia młodzieży zainteresowanej informatyką (poziom rozszerzony) – wczesne diagnozowanie talentów informatycznych zdolnych do podejmowania w przyszłości wyzwań naukowych dotyczących sztucznej inteligencji;
  4. akceptację dla robotyki – pierwszy krok do powszechnego przyzwolenia i akceptacji społeczeństwa w zakresie rozwiązywania problemów z użyciem technologii i automatyzacji procesów;
  5. umiejętność modelowania – wprowadzenie elementów teorii grafów (relacja, powiązania między informacjami i twórcze wnioskowanie, sieci neuronowe, kognitywistyka);
  6. kształcenie umiejętności pracy w zespole, korzystanie z platform elektronicznego wspomagania procesów, kreatywności i innowacyjności;
  7. dowolność doboru narzędzi i języków programowania – otwarcie na nowoczesne języki przetwarzające duże zbiory danych i łatwo współpracujące z multimediami, integrujące elementy robotyki.

Polska szkoła podjęła działania uczące mądrego korzystania ze sztucznej inteligencji przez następujące przedsięwzięcia:

  1. wsparcie sprzętowe i softwarowe dla rozwoju AI w szkołach:

    2. – w ramach komponentu C Krajowego Planu Odbudowy zaplanowano inwestycję C2.2.1, w ramach której w laboratoria AI doposażonych zostanie 12 tys. szkół podstawowych i 4 tys. szkół ponadpodstawowych.

  2. szkolenia nauczycieli w zakresie sztucznej inteligencji /zastosowań AI w metodyce nauczania/ wiedzy na temat AI:

    3. – w ramach obecnej perspektywy finansowej 2021-2027 w projekcie programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego (FERS) zaplanowano szkolenia dla 11 tys. nauczycieli. Szkolenia będą oparte m.in. na doświadczeniach projektu pilotażowego, AI4Youth, zrealizowanego przez Konsorcjum Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego oraz Software Development Academy działających na rzecz Ministerstwa Rozwoju i Technologii.

Program AI for Youth jest autorskim, globalnym programem firmy Intel, mającym na celu zwiększenie świadomości cyfrowej, zwłaszcza w zakresie sztucznej inteligencji oraz promowanie kompetencji przyszłości wśród młodzieży. Szacunkowy koszt przedsięwzięcia to ok. 11 mln zł. Termin realizacji to lata 2023-2025.

Ponadto, w związku z coraz większą popularnością takich narzędzi, jak ChatGPT Ministerstwo Edukacji i Nauki opracowało poradnik dla nauczycieli „Chat GPT w szkole – szanse i zagrożenia“. Poradnik ten został opublikowany na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej (ZPE) prowadzonej przez MEiN.

W Ministerstwie Edukacji i Nauki funkcjonuje również zespół, którego zadaniem jest analiza możliwości wykorzystania sztucznej inteligencji w edukacji oraz:

  • wypracowanie rekomendacji i przygotowanie wsparcia dla uczniów oraz nauczycieli w obszarze technologii wykorzystujących aspekty sztucznej inteligencji;
  • wsparcie realizacji „Polityki rozwoju sztucznej inteligencji w Polsce“;
  • wsparcie rozwoju umiejętności cyfrowych uczniów i nauczycieli w obszarze sztucznej inteligencji.

Jednocześnie w niedługim okresie ma zostać powołana rada, która będzie się zajmować analizą wykorzystania AI w nauce.

Jeśli chodzi o obszar szkolnictwa wyższego i nauki, to należy wskazać, że minister edukacji i nauki, na podstawie art. 404 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, w dniu 30 maja 2023 r. zlecił Uniwersytetowi Medycznemu w Lublinie, Uniwersytetowi Przyrodniczemu w Lublinie oraz Politechnice Lubelskiej realizację zadania pn. „Lubelska Unia Cyfrowa – Wykorzystanie rozwiązań cyfrowych i sztucznej inteligencji w medycynie – projekt badawczy” w latach 2023-2026.

Zadanie pn. „Lubelska Unia Cyfrowa – Wykorzystanie rozwiązań cyfrowych i sztucznej inteligencji w medycynie – projekt badawczy“ zostało opracowane wspólnie przez trzy lubelskie uczelnie wyższe: Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Politechnikę Lubelską oraz Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie i stanowi koncepcję rozwoju Lubelskiej Unii Cyfrowej zawiązanej w 2021 r., której są partnerami.

Głównym celem ww. zadania jest opracowanie modelu teoretycznego prowadzenia badań naukowych z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, rozwiązań cyfrowych i sztucznej inteligencji (AI) w medycynie na przykładzie okulistyki przy wykorzystaniu potencjałów trzech lubelskich uczelni funkcjonujących w ramach Lubelskiej Unii Cyfrowej, wraz z jego przetestowaniem i wdrożeniem, zwanym dalej zadaniem. Realizacja zadania ma unikatowe i doniosłe znaczenie dla rozwoju nauki, dydaktyki i misji społecznej trzech lubelskich uczelni na arenie regionalnej, krajowej i międzynarodowej.

Celami szczegółowymi są:

1. wzrost wykorzystania cyfrowych rozwiązań w zakresie medycyny,
2. podniesienie poziomu wykorzystania sztucznej inteligencji w medycynie,
3. stworzenie przestrzeni wspólnych działań dla lubelskich uczelni wyższych,
4. wsparcie wspólnych działań na rzecz transformacji cyfrowej regionu,
5. tworzenie systemów operacyjno-funkcjonalnych dla realizacji wspólnych programów badawczych, badawczo-rozwojowych oraz społeczno-gospodarczych,
6. rozwój potencjału badawczo-naukowego lubelskich uczelni.

Zlecone zadanie odpowiada na potrzebę rozwoju i implementacji innowacyjnych rozwiązań cyfrowych, telemedycyny i wykorzystania sztucznej inteligencji w naukach medycznych i stanowi kompleksowe rozwiązanie badające różne grupy pacjentów (cel główny zadania).

Z wyrazami szacunku

Minister Edukacji i Nauki
Przemysław Czarnek